Quỹ hỗ trợ CN TP.HCM tặng quà tết cho những CN xa quê - Ảnh: M.H.
Ban tổ chức đã nhận về những bài thi viết vội trong giờ nghỉ giữa ca, những con chữ nguệch ngoạc, những câu văn mộc mạc gợi biết bao nỗi niềm khó tả.
Đĩa bánh quy của mẹ
32 chuyến xe yêu thương
Với đầu đề “Bạn hãy viết cảm nhận, tối thiểu 200 từ về kỷ niệm sum vầy với gia đình trong dịp tết”, ban tổ chức chương trình “Tết sum vầy - xoay tròn bánh xe hạnh phúc” đã nhận được sự hưởng ứng chân thành từ những CN xa quê đang trực tiếp sản xuất tại KCX Linh Trung 1, KCX Linh Trung 2, KCN Vĩnh Lộc, KCX Tân Thuận, KCN Tân Bình, KCN Tân Tạo, KCN Hiệp Phước và một số doanh nghiệp nằm ngoài KCN/KCX.
Dựa trên hồ sơ đăng ký, hoàn cảnh gia đình và bài cảm nhận, chương trình sẽ trao tặng 1.440 vé xe cho những CN không có điều kiện về quê đón tết được đoàn tụ cùng gia đình nhân dịp xuân Nhâm Thìn 2012. Từ TP.HCM, 32 chuyến xe yêu thương sẽ tỏa ra các ngả đường đưa CN về sum họp gia đình tại các tỉnh, TP như Hà Nội, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, Kiên Giang, Cà Mau. Đặc biệt, chương trình sẽ trích quỹ thưởng 10 triệu đồng cho 10 cá nhân có bài viết cảm nhận xuất sắc về chương trình hoặc chia sẻ về ước ao được sum vầy cùng gia đình đón năm mới.
“Tôi xa nhà đã hơn năm năm. Trong năm năm đó, tôi chưa một lần về quê ăn tết. Quê tôi là một vùng miền núi nghèo, mỗi tuần chỉ hai lần có phiên chợ, mà muốn xuống chợ phải theo thuyền đi gần ba giờ đồng hồ. Bởi vậy bánh kẹo đối với tuổi thơ chúng tôi là một thứ xa xỉ mà chỉ vào những dịp lễ tết chúng tôi mới được thưởng thức. Mẹ tôi là một giáo viên nghèo đã về hưu. Đồng lương hưu ít ỏi của mẹ chỉ đủ trang trải cho cuộc sống nên chúng tôi hiếm khi có được ít tiền lẻ để mua quà. Sáng mồng một tết năm nào, khi thức dậy chúng tôi cũng được mẹ chờ sẵn với một đĩa bánh quy đầy ắp và một bình nước chè xanh được ủ nóng. Mẹ nói không gì tốt hơn để chống lại cái giá lạnh mùa đông bằng một đĩa bánh ngọt và ly chè xanh pha chút gừng cho ấm người...” - anh Đinh Hải Long, CN Công ty TNHH UpGain, KCX Linh Trung 1, nhớ và viết.
Anh Long giờ vẫn chưa có gia đình. Quê anh ở xã Liên Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình. Năm năm xa nhà, tết nào ở phòng trọ anh cũng tự mua bánh quy xếp ra dĩa, tự ủ một ấm nước chè xanh. Anh ăn bánh, uống nước chè một mình mà nhớ mẹ, nhớ nhà cồn cào.
“...Mảnh đất miền Trung đầy nắng mưa gió bão. Con trâu, thửa ruộng không đủ để nuôi sống gia đình. Vợ chồng tôi bàn nhau vào Sài Gòn. Cuộc sống nơi thành thị cũng khó khăn nên chúng tôi gửi con cho ông bà nội dù ông bà đã già yếu rồi. Cái tết năm 2008 là cái tết làm tôi ngậm ngùi. Năm đó, vợ chồng tôi về ăn tết cùng ông bà nội. Ngày vợ chồng tôi ra đi, vợ tôi nói dối với con: “Mẹ đi chợ rồi mẹ mua bánh cho con”. Tôi thì dặn con ở nhà chơi với ông bà cho ngoan, ăn nhiều cho nhanh lớn. Con tôi hỏi: “Khi nào ba về, ba?”. Lòng tôi se thắt. Tôi rưng rưng nước mắt nói: “Ừ, tết ba về. Ba sẽ mua áo quần mới cho con, ba sẽ mua thật nhiều bánh cho con...”.
Hứa vậy mà đã gần bốn năm rồi anh Đinh Chiến Công, CN Công ty TNHH UpGain, chưa trở lại. Anh cười buồn: “Mỗi lần gọi điện về cho con, nó đều hỏi: tết này ba về không? Ba nhớ mua đồ chơi cho con nha”. Nghe tiếng con líu lo trong điện thoại, anh vừa nhớ lại vừa lo, vừa buồn.
“Mẹ à! Tết năm nay con không về được đâu. Nhà chỉ có hai mẹ con, con không về thì mẹ buồn lắm. Con và mẹ đều là nguồn động lực của nhau để sống mà. Nhưng cuộc sống của con giờ phải vừa học vừa làm thì làm sao có tiền về hả mẹ? Con nhớ mẹ, nhớ nồi bánh chưng mà mẹ con mình thức sáng đêm để nấu. Năm nay, con lại ăn “tết Sài Gòn”, tết không có mẹ...”. Là con trai, đã hơn 20 tuổi mà mỗi khi đặt bút viết về tết, về mẹ là Nguyễn Văn Thức - quê huyện Yên Thành, Nghệ An, CN Công ty Việt Nam Top Vision Industries, KCX Linh Trung 1 - lại rơm rớm nước mắt. Thức chia sẻ: “Tôi hiểu cái cảnh ăn tết Sài Gòn, cái cảnh không được cùng mẹ làm dĩa bánh cúng giao thừa mà chỉ có một mình trong phòng trọ, gọi điện mà nói với mẹ rằng: Mẹ ơi, con nhớ mẹ, con muốn về. Trong này buồn lắm... Với tôi, bây giờ có được tấm vé xe về ăn tết là một điều vô cùng hạnh phúc. Thế nhưng nếu như tấm vé mà tôi may mắn có được có thể mang lại niềm vui cho những bạn CN còn khổ hơn mình, tôi sẽ nhường cho họ. Tôi tin mẹ sẽ hiểu. Tôi sẽ nói với mẹ: Mẹ à, năm nay không về được, con lại cố gắng năm sau hay năm sau nữa con sẽ về ăn tết cùng với mẹ...”.
Ngay sau khi phát động, ban tổ chức đã nhận được rất nhiều bức thư của công nhân gửi về
Nơi đó là quê hương
“Đó là đêm 30 tết - một đêm cuối đông lạnh buốt cả người. Cả nhà đang quây quần bên mâm cơm cuối năm. Tất cả mọi người đều nhìn ra cửa như trông đợi điều gì. Thằng Út buột miệng: Sao giờ này mà anh Hai chưa về hả mẹ?... Bố khóc, mẹ khóc, các em khóc. Lần đầu tiên trong đời, tôi nhìn thấy bố khóc. Năm đó, gia đình tôi đón tết trong “ba không”: không bánh mứt, không quần áo đẹp và không tiếng cười...”. Năm đó, anh hai của bạn Dương Thị Giàu - ngụ xóm 3, thôn Phụng Sơn, xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước, Bình Định - đã không về.
Anh đi làm CN trong miền Nam để có tiền phụ bố mẹ nuôi đàn em. Tết buồn năm đó khiến Giàu thấm thía cái nghèo và quyết định vào TP.HCM đi làm phụ giúp gia đình. Hiện Giàu làm CN cho Công ty TNHH Three Bambi Việt Nam, KCX Tân Thuận. Nhà có bảy anh chị em thì bốn người làm CN. Giàu nói quần quật cả năm trời, khó, khổ cỡ nào anh em Giàu cũng ráng gom góp tiền mua tấm vé xe loại rẻ nhất, ngồi ghế xúp để tết năm nay có mặt ở nhà. Bố mẹ không cần tiền bạc, chỉ cần cả nhà quây quần đoàn tụ với nhau thôi. Quyết tâm là vậy nhưng Giàu vẫn lo, không biết từ giờ đến tết giá xe có lên cao quá khiến đồng lương CN ít ỏi của mình có với tới được hay không.
Đã gần sáu năm rồi, Trần Thị Nghiên, CN Công ty TNHH Duy Thịnh, không về nhà. Bài dự thi của Nghiên kể chuyện xa lắc, hồi năm 2006: “Chiều 28 tết, tôi về đến làng. Quê tôi lúc này nhà nhà luộc bánh chưng, xay thịt gói giò tỏa hương ngào ngạt... Nhà tôi nấu cơm bằng rơm rạ. Mấy âm thanh “đẹt đẹt” của những hạt lúa còn sót trong rơm làm tôi giật mình mà thương lạ. Chị nhìn tôi rồi nói: “Em ốm quá, ăn nhiều vào em”. Tôi nghe xót trong lòng. Lúc đó, tôi vội kéo hai cái tai rồi phùng má ra mà cố nói: Chị ơi, em tai to mặt lớn đấy chứ. Mẹ và chị cứ ăn nhiều vào cho khỏe”. G
ần sáu năm, Nghiên chưa được ăn cơm với mẹ và chị lần nào nữa. 29 tuổi, Nghiên vẫn gầy, vẫn xanh xao. Ba Nghiên là bộ đội xuất ngũ, mẹ từng là thanh niên xung phong. Ngày ba mất, gánh nặng gia đình đổ lên vai chị gái. Ngày người chị phát bệnh tâm thần, cái gánh đó trút sang vai Nghiên. Những món tiền vay bạc 20 (lãi 20%/tháng) để chữa bệnh cho chị cứ nhiều thêm lên. Học mới tới lớp 10 Nghiên nghỉ, đi làm CN trả nợ, ngày mới vô Sài Gòn làm CN thủy sản, lương 1,3 triệu đồng/tháng. Hằng tháng, Nghiên chỉ dám chi 90.000 đồng tiền cơm cho buổi tối (vị chi 3.000 đồng/bữa), buổi sáng nhịn, buổi trưa ăn ở công ty, nhín lại chút tiền mua các thứ lặt vặt của con gái, còn lại gửi hết về quê.
Năm năm ăn tết xa nhà, mấy ngày tết Nghiên xin chân bán hàng ở tiệm băng đĩa. Bữa cơm ngày tết của Nghiên phụ thuộc vào lòng tốt của anh chị chủ cửa hàng. “Thường thì buổi chiều ông bà chủ mang ra cho em ít đồ xào, chút chả lụa gọi là có hương vị tết. Còn buổi trưa em đi bộ ra chợ, mua mấy ngàn đồng bún tươi về ăn với nước tương. Đứng bán một ngày, em được trả 100.000 đồng” - Nghiên kể.
Nghiên nói buồn nhất là đêm 30 tết. Từ cửa hàng bán băng đĩa về, tắm rửa xong đã gần giao thừa. Nghiên và mấy cô bạn đồng nghiệp ngồi lặng trong phòng trọ một chút rồi đi ngủ để sáng mai còn dậy đi bán. Mà ngồi ở tiệm băng đĩa coi ồn ào vậy chứ cũng buồn ghê lắm! Suốt ngày được nghe nhạc tết, nhạc xuân mà Nghiên nghe lòng xa vắng. Tết của Nghiên đâu có ở trong này. Tết của Nghiên ở tận xóm 7, thôn Nam, xã Đông Sơn, huyện Đông Hưng, Thái Bình, nơi căn nhà nhỏ, có mẹ già, có người chị bị bệnh vẫn ngày ngày chất rơm nấu cơm, khói bay mù trong bếp làm cay sè mắt mà không biết nước mắt chảy vì khói hay vì nhớ...
Lượng công nhân ở lại tăng cao
Theo Liên đoàn Lao động TP.HCM, tình hình kinh tế năm 2011 nhiều khó khăn, giá vé tàu xe tăng cao nên dự báo số lượng công nhân ở lại ăn tết tại TP.HCM sẽ tăng cao. Báo cáo nhanh từ các quận huyện cho thấy số công nhân đăng ký ở lại đã tăng 20% so với năm ngoái. Thời điểm này, một số quận huyện vẫn tiếp tục cập nhật con số công nhân ở lại ăn tết, vì thế con số này chưa dừng lại ở đây. Tính riêng Q.Bình Tân đã có khoảng 22.000 công nhân sẽ ở lại ăn tết.
Liên đoàn Lao động TP.HCM cho biết tổng số vé tàu xe công nhân đăng ký về quê ăn tết tết tính đến thời điểm này mới có 18.000 vé, so với năm rồi là 26.000 vé.
Đ.DÂN